
逐詞逐句對照有聲電子書
S07-9 卡群布農語 第九階 學習手冊
Paqusil
分享
我們
Mamita
族人
Bunun
將
na
打獵時
qainupan
[虛]
na ,
分享
ispaqusil
也
amin
[虛]
ni
親友
tancala . |
我們的族人打獵時,會把獵物分享給親友。 |
如果
Maca
有
haiza
從遠方
maina daqvisan
[虛]
tu
拜訪者
taintungu
[虛]
ka’ ,
用
kucia
最
mastan
好
macial
[虛]
tu
食物
kakaunun
拿出來
pinsuma’un . |
如果有遠方的朋友來拜訪時,會把最好的食物拿出來。 |
如果
Maca
有
haiza
祭典
sinluc’an
在
ha’an
部落
acang ,
有
haiza
[虛]
a
做麻糬
pinqamu ,
有
haiza
[虛]
a
釀酒
kadavuc ,
有
haiza
[虛]
a
殺
mapataz
[虛]
zi
豬
ba’bu’ . |
部落裡舉行祭典時,有人打麻糬,有人釀小米酒,有人殺豬。 |
從
Mena
以前
qabas
本就是
nanu
如此
mopata’
我們
inam
[虛]
ma
生活
iniqumican . |
這樣的習慣是我們傳統的生活。 |
Itu’madadaingaz tu’qalinga
老人的話
說
Tupa
那個
kat
老人
madadaingaz
[虛]
tu’ , “
如果
Maca
叫
tu’i’ia
[虛]
kat
青蛙
opop ,
將
na
下雨
qudanan ,
如果
maca
叫
tu’i’ia
[虛]
kat
老鷹
kuhav ,
將
na
晴朗
maklang
[虛]
nga
天氣
diqadin . ” |
老人說:「蛙鳴降雨,鷹啼天晴。」 |
意思是說
Sintupa
話
ka
這個
qalinga
這
di
[連]
tu , |
這句話的意思是, |
如果
maca
傍晚
sanavan
聽見
tan’a
青蛙
opop
叫
tu’i’ia
[虛]
ka ,
將
na
下雨
qudanan
一定
tupa
[虛]
maca
明天
laqbing ; |
如果傍晚時聽見蛙鳴,那麼隔天一定會下雨; |
如果
maca
早上
tingbut
聽見
tan’a
[虛]
ki
老鷹
kuhav
叫
tu’i’ia
[虛]
ka’ ,
將
na
晴朗
ungqazavan
[虛]
tupa
[虛]
ka
天氣
diqanin . |
如果早晨聽見老鷹啼,那麼天氣一定晴朗。 |
雖然
Qaltu
沒有
ni
[虛]
tu
可靠
sama’azan
[虛]
na’ ,
但是
utu
有時
uma’anan
真實的
mamantuk . |
雖然不一定可靠,但是通常很準。 |
Qongqong
口簧琴
被教導
Isnava’an
我們
cam
今天
haip
製作
matas’i
[虛]
ki
口簧琴
qongqong . |
老師今天教我們製作口簧琴。 |
什麼
Ma’aq
是
qa
口簧琴
qongqong ? |
什麼是口簧琴? |
這
Maqa
口簧琴
qongqong
[助]
nga ,
是…的
icia
祖先
madadaingaz
我們
mita
製作
tinas’i
的
tu
樂器
patu’e’un ,
用
makucia
[受]
ki
竹子
talunas
製作
matas’i . |
這口簧琴是我們祖先發明的樂器,是用竹片做成的。 |
什麼時候
Lakuaq
[主]
qa
可以
maqtu’
吹奏口簧琴
pisqongqong ? |
什麼時候可以吹奏口簧琴? |
如果
Maca
有
haiza
空閒
al’u’an
[助]
na ,
將
na
可以
maqtu
吹奏口簧琴
pisqongqong , |
如果有空閒,隨時都可以吹奏, |
如果
maca
有
haiza
親人
tec’an
過世
mataz
[助]
za ,
忌諱
masamu
如果
maca
吹奏口簧琴
pisqongqong . |
如果家族有人去世,則禁吹奏口簧琴。 |
Acang mita
我們的部落
我們的
Mamita’
[虛]
a
部落
ailacangan
[虛]
na
有
haiza
石板屋
lumaqbistav ,
雞寮
patulkukan
和
cin
柴屋
patlukican . |
我們的部落有石板屋、雞寮和柴屋。 |
那個
Maqat
石板屋
lumaqbistav
[虛]
va ,
居住
dangi’an
人
bunun
和
cin
穀倉
patilacan . |
石板屋是居住的地方也是穀倉。 |
那個
Maqat
雞寮
tulkukan
[虛]
na
飼養的地方
saipukan
[虛]
ni
雞
tulkuk
和
cin
鴨
vivi . |
雞寮是用來養雞和鴨。 |
那個
Maqat
柴火
patlukican
[虛]
na
堆
qatulan
[虛]
ni
柴火
lukic . |
柴屋用堆放柴火。 |
這是
Manaipi’
[虛]
a
本來
nanu
我們
imita
布農族
Bunun
[連]
tu
房屋建築
kailumaqan . |
這是我們布農族傳統的建築。 |
Takilaupakutu’ tinac’i
現代的設施
距離
Maqat
比較
malas
接近
michuan
[虛]
ni
老部落
ail’acangan
[虛]
na ,
是
cia
水里
Mihavaz . |
距離部落不遠的地方是水里。 |
有
Haiza
那裡
ita’
商店
babalivan ,
郵局
iuving
和
cin
醫院
biu’ing . |
那裡有商店、郵局和醫院。 |
[虛]
Maqtu
我們
ata
到
muncan
商店
babalivan
買
mabaliv
[虛]
is
物品
mazmaz . |
我們可以到商店買東西。 |
也可以
Maqtu
[虛]
amin
到
muncan
郵局
iuving
存
madaimpuc
錢
cui ,
取
siza’
[虛]
i
錢
cui
和
cin
寄
pudan
[虛]
i
書信
tingami . |
也可以到郵局存錢,領錢和寄信。 |
如果
Maca
生病
mihalang
[虛]
nga ,
可以
maqtu
到
muncan
醫院
biu’ing
讓人看
pasadu
[虛]
ki
病
halang . |
如果生病了,可以到醫院看病。 |
那個
Maqa
[虛]
ka
現代
laupaku
[連]
tu
建設
sintatas’i ,
順暢
mapidauzung
[虛]
ngi
我們
imita
的
tu
生活
iniqumican . |
這些現代的設施讓我們的生活更方便。 |
Taki bukzav tu’ bunun
都市原住民
在
Ican
台灣
Taivan
這裡
ti ,
如果
maca
100
tastusaba
格位
ka
人
bunun
格位
na ,
有
haiza
[連]
tu
2個
dadusa’
格位
a
原住民
Takisilazan . |
原住民的人口佔台灣總人口的2%。 |
如果
Maca
有
haiza
[連]
tu
一半
padusa’
[虛]
a
原住民
Takisilazan
人
bunun
在
ican
原鄉(部落)
acangan
[虛]
nga , |
有一半的原住民住在部落, |
其他
haiza
一半
mapadusa’
人
bunun
[虛]
a
已經在
iha’anin
很遠的地方/外地
baq
生活
miqomic . |
已經有一半的原住民在外地生活。 |
因為
Mopa’
[虛]
i
很多
madia
[虛]
a
工作
kuzkuza’un
在
ican
都市
baq ,
帶動(吸引)
si’adas
[虛]
si
很多
madia
的
tu
年輕人
mindudu’az . |
因為都市工作機會多,吸引很多年輕人。 |
定居
Icanin
他們
nainka
都市
baq
工作
kuzakuza ,
結婚
mapasiza’ ,
生子
tis’uva’az . |
他們在都市定居工作,結婚,生子。 |
所以
Anangqa
[虛]
ka
現在
malopaku
[虛]
ka ,
很多
madia’in
[介]
na
原住民
Takisilazan
在
ican
都市
baq
出生
tis’uvazun ,
長大
tal’ia
讀書
masipul ,
工作
kuzakuza
和
cin
生活;生存
miqomic . |
因此,現在很多的原住民是在外地出生,成長,讀書,工作,生活。 |
Malaqtainga
射耳祭
所有
Kopa
[虛]
ka
4
pat
月
buan
到達
soha’an
[連]
tu
5
hima
月
buan
[虛]
na ,
射耳祭
Malaqtainga
[虛]
tu
祭典
sinluluc’an
我們的
mita’ . |
每年的四月到五月,是我們的射耳祭祭典。 |
這個
Maqnaipi’
[虛]
a ,
是…的
icia
全村
tastu’acang
最
mastan
重要
kasoqbungun
[連]
tu
祭典
sinluc’an , |
這是部落最重要的祭典, |
也是
musasu
[連]
tu
他的
icia
全部
amin
氏族
tastusiduq
的
tu
聚會
inu’ampukan . |
也是一個家族團聚的時刻。 |
所有
Kopa
人
bunun
[虛]
na
在
can
廣場
vangku
一起
muskun
射
malaq
耳朵
tainga ,
唱歌
tusauc
慶祝
luc’an . |
大家在廣場上射耳,唱歌慶祝。 |
現在
Haip
[連]
tu
年
qamisan ,
那個
maqa
[虛]
ka
叔叔
pantama’un
的
tu
全家
tastulumaq
[虛]
qa
從
maisna
台北
Taihuku
自己
anak
駕駛
maunting
車子
laihlai
回來
mucuqais
參加
minhamu . |
今年,叔叔全家人從台北開車回來參加。 |
說
Tupa
[虛]
kat
堂哥
pantuqasun
[虛]
tu , “
在
Iha’an
我們
cam
台北
Taihuku
最迫切
kastanun
想念的
miliskin
[虛]
na ,
是
cia
家鄉
ail’acangan
射耳祭
Malaqtainga
的
tu
祭典
sinlulu’an . ” |
堂哥說:「我們在台北最懷念的,是家鄉的射耳祭祭典。」 |
Matumacqeng is mailantangus
感謝祖先
如果
Maqat
布農族
Bunun
[虛]
na
敬重
samasoqbung
[虛]
ngi
先
mailantangus
的
tu
祖先
madengazan . |
布農族是非常敬重祖先的。 |
不管如何
Altupat
做什麼
mazma’az
的
tu
祭典
sinluc’an ,
首先
katangusang
全部
amin
感恩
matumacqeng
[虛]
ngi
先
mailantangus
的
tu
祖先
madengazan . |
不管舉行什麼祭典,都要先感謝祖先。 |
先
Tangusang
以手撒出
mapatvis
[虛]
si
酒
davuc ,
感恩
matumacqaing
[虛]
is
先
mailantangus
的
tu
祖先
madengazan , |
先以手撒酒,表示敬祖, |
並且
musasu
的
tu
祈求
luklac
[虛]
ci
祖先
mailantangus
[虛]
tu
祈求保佑
saipukavang . |
並祈求祖先保佑。 |
Mapasiza’
結婚
我們
Mamita
布農族
Bunun
[虛]
na
結婚
kikung
[虛]
a
叫做
tupa’un
[虛]
tu “
互取
pasiza’ ” . |
我們布農族稱結婚為「pasiza’」。 |
這個
Maqat
結婚
pasiza’
[虛]
a ,
是
icia
[虛]
ki
氏族
tastusiduq
很大
madaing
的
tu
事情
singkuzakuza . |
結婚是整個家族的大事。 |
那個
Maqat
男方
bananaz
[虛]
za
殺
mapataz
[虛]
zi
豬
ba’bu’
宴請
ispangka’un
[虛]
ni
親家
mavala . |
男方要殺豬宴請女方家族。 |
過去
Maqabas
[虛]
sa
結婚
pasiza’
[虛]
a ,
只有
kaopa
釀酒
kadavuc
和
cin
宴客
tanali , |
過去結婚時只要釀酒宴客, |
現在
malopaku
[虛]
ka
先
tangusang
在
pihanun
教堂
kiukai
慶祝
lucan
婚禮
pasiza’ , |
現在先在教堂舉行婚禮, |
全部
mu’amin
[虛]
na
全村
tastu’acang
人
bunun
參加
minhamu
婚禮
luc’an ,
祝福
toqomic , |
全部落的人全部聚集參加,給新人祝福, |
如果
maca
結束
kanaqtungin
婚禮
lucan
[虛]
na ,
接著
musasu
一起
muskun
吃飯
ma’un ,
唱歌
tusauc ,
歡樂
pisnanahip . |
婚禮結束後,一起用餐、唱歌、歡樂。 |
Pankanaqtung
畢業
今天
Mahaip
[虛]
pa
我們的
inam
畢業
pangkanaqtung
的
tu
日子
qani’an . |
今天是我們畢業的日子。 |
那個
Maqat
學校
kaku’
[虛]
a ,
為了
tis’uni
我們
zami
舉行
luc’an
[虛]
ni
掛項鍊的儀式
mapaqoluc , |
學校為我們舉辦mapaqoluc儀式, |
戴上
mapatamuhung
[虛]
ngi
頭飾
tikdas ,
配掛項鍊
mapaqoluc ,
佩刀
mapasqaili
[虛]
ki
刀
via . |
帶頭飾,配掛項鍊,配刀。 |
為
Tis’uni
我們
zami
祝福
toqomic ,
勉勵
ma’incun
我們
zami
[虛]
tu
要
asa
[連]
tu
認真
maqasmav
工作
kuzakuza . |
為我們祝福,勉勵我們做事要認真。 |
在
Ican
祝福的
sintoqomic
的
tu
歌聲
sintusauc
[虛]
sa ,
一個一個
katinitini
我們
cam
離開
sidahdah
[虛]
ki
學校
kaku’ ,
跨出
kancaqa’
[虛]
is
新
baqlu
的
tu
人生
laqaiban . |
在祝福的歌聲中,我們一個接一個離開學校,跨出新的人生。 |