
逐詞逐句對照有聲電子書
S17-9 澤敖利泰雅語 第九階 學習手冊
psbbay
分享
去
musa
打獵
mlyap
獵團
utux tlyapan
我們的
myan
[虛]
ga ,
會
mutuw
分享
psbbay
的
na
分到的
pin’sugan
獵物
’sinuw
[位]
ku
親友
lpyung . |
我們的獵團出去打獵時,會把獵物分享給親友。 |
來
mwah
拜訪
mtisan/mcisan
從
kahun
[位]
sku
遠方
twahi
的
na
朋友
rrawin
[虛]
ga ,
會
mutuw
使…吃
pkni’an
的
na
最
pyang
好
blay
食物
nni’un
[主]
nku
主人
tinsali/cinsali
句號
. |
遠方的朋友來拜訪,主人會把最好的食物拿出來。 |
到了
tehuk
日子
ryax
豐年祭典
s’mlyutux
部落
alang
我們
myan
之時
lga ,
有的
kyan
[虛]
ku
在
niya
舂打
smxu
麻糬
rngin ,
有的
kyan
[虛]
ku
在
niya
釀製
mbuw
酒
uwaw
泰雅
Tayan
以及
ru
有的
kyan
[虛]
ku
在
niya
殺
mwak
豬
bewak . |
部落裡舉行祭典,有人舂打麻糬,有人釀小米酒,有人殺豬。 |
這是
hani
[主]
lku
傳統習慣
gaga
老人
binkis
的
na
生活
knxan
我們的
myan . |
這樣的生活是我們的傳統習慣。 |
kay na binkis
老人的話
說
kmayan
常常
krryax
老人
binkis
說
maha ,
鳴
m’uwas
蛙
takay
之時
lga
將下雨
ppwalax
了
la ,
啼
m’uwas
鷹
kwalit
之時
lga
使…會
mutuw
好
blay
天氣
kayan . |
老人常說:「蛙鳴降雨,鷹啼天晴。」 |
話
kay
這些
hani
[虛]
ga , |
這句話的意思是: |
如果
atuni
聽
mung
我們
ta
鳴
m’uwas
蛙
takay
傍晚
smsaman
之時
lga ,
將會
musa
一定
balay
要下雨
p’walax
[主]
ku
隔天
kinsasan
它的
nya
[虛]
la . |
如果傍晚時聽見蛙鳴,那麼隔天一定會下雨。 |
如果
atuni
聽
mung
我們
ta
啼
m’uwas
老鷹
kwalit
早晨
mgyebu
之時
lga ,
將會
musa
好
blay
一定
balay
天氣
kayan
[虛]
la . |
如果早晨時聽見老鷹啼,那麼天氣一定晴朗。 |
所有
kwara
這些
hani
是
ga ,
經驗
kinba’an
的
na
生活
knxan
祖先
binkisan . |
這是祖先生活經驗的累積。 |
雖然
ana
不
ini
可靠
pintehuk
有些
ruma
[虛]
ga ,
使…會
mutuw
準
mtluyaw
有些
kruma . |
雖然不一定可靠,但是通常很準。 |
lubuw
口簧琴
教
pcba’an
我們
sami
他
nya
製作
kbalay
口簧琴
lubuw
今天
soni
[主]
ku
老師
psba biru . |
老師今天教我們製作口簧琴。 |
什麼
nanu
叫做
son
[主]
ku
口簧琴
lubuw
它
hiya ? |
什麼是口簧琴? |
製作
kinbalay
祖先
binkisan
是
nku
樂器
tlbwan
那個
hasa
[虛]
ga ,
使用;引用
s’agan
它們
naha
竹片
ruma
製作
kbalay . |
它是祖先發明的樂器,是用竹片做成的。 |
什麼時候
knuwan
[虛]
ku
將
musa
我們
ta
可以
thuyay
吹奏口簧琴
ptlubuw ? |
什麼時候可以吹奏口簧琴? |
任何
ana
時候
knwan
[虛]
ga
可以
blay
我們
ta
吹口簧琴
tlubuw ,
特別
spyang
好
blay
在
mki
[位]
sku
休息
mhngi
我們
ta
農務
m’umah . |
任何時候都可以,尤其在農閒的時候。 |
但是
ana ga ,
如果
atuni
死
mhu’in
[虛]
ku
一
utux
家
sali
我們
ta
[虛]
ga ,
不
ini
我們
ta
吹奏
tlubuw ,
否則
ba’a
去
musa
觸
hmiri
的
na
規範
gaga
禁忌
psani . |
但是如果家中親人去世時,就不能吹奏,否則會觸犯禁忌。 |
alang myan
我們的部落
部落
alang
我們的
myan
[虛]
ga ,
有
kyan
竹屋
sali ruma ,
穀倉
khu
和
ru
瞭望台
lapaw . |
我們的部落有竹屋、穀倉和瞭望台。 |
竹屋
sali ruma
[虛]
ga ,
去
halan
我們
ta
乘涼
tsasi
和
ru
取暖
malah . |
竹屋讓我們乘涼和取暖。 |
穀倉
khu
[虛]
ga
存放
sskwan
我們
ta
農作物
r’iri ,
防止
shtuy
我們
ta
將會來
wahan
偷
mkuri
吃
mani
老鼠
olit . |
穀倉用來存放農作物,防止老鼠偷吃。 |
瞭望台
lapaw
[虛]
ga ,
在
niya
佇立
psrxun
於
ku
入口
kkyupan
部落
alang ,
將會來
wahan
觀察
tmanga
的
na
敵人
paris . |
瞭望台在部落的入口,用來觀察敵人的動靜。 |
所有
kwara
這些
hani
是
ga ,
建築
kinbalay
傳統的
pu’ing knxan binkisan
泰雅族
Tayan . |
這是我們泰雅族的傳統建築。 |
yuwaw kinnalay na misu soni
現代的設施
不
ini
遠
ktwahi
地方
’kiyan
[位]
sku
部落
alang
我們
myan
[位]
ku
象鼻(地名)
Maypwan . |
距離部落不遠的地方是象鼻。 |
有
kyan
商店
bbnasan ,
郵局
khu pila
和
ru
小
tikuy
照顧
pklahang
生病者
hayan . |
那裡有商店、郵局和小型醫院。 |
可以
thuyay
我們
ta
去
musa
買
mbaziy
商店
bbnasan
東西
ye’aya . |
我們可以到商店買東西, |
可以
blay
我們
ta
去
musa
郵局
khu pila
存
smku
錢
pila ,
領
magan
錢
pila
和
ru
寄
smatu
信
tegami . |
也可以到郵局存錢、領錢和寄信。 |
如果
atuni
生病
mhayan
我們
ta
之時
ga ,
可以
blay
我們
ta
去
musa
醫院
kuysang
看
ptayux
病
hayan . |
如果生病了,可以到醫院看病。 |
所有
kwara
現代設施
kinbalay knxan yuwaw
的
na
現在
misu
現在
soni
這個
hani
[虛]
ga ,
是要讓
pthuyay
去(要)
musa
好
blay
生活
kinyanux
我們的
ta . |
這些現代的設施,讓我們的生活更方便。 |
Genzyumin na heci
都市原住民
百分比(%)
kbhun
[主]
ku
人
s’uli
[虛]
ga
2
sazing
人口
hi
只有
nanak
原住民
Genzyumin
它
hiya
位於
mki
台灣
Taywang . |
原住民的人口佔台灣總人口的2%。 |
大約
kyala
一半
smka
人
s’uli
原住民
Genzyumin
是
ga ,
住
niya
在
maki
部落
alang , |
大約有一半的原住民住在部落, |
剩下
atu
一半
smka
人
s’uli
原住民
Genzyumin
是
ga ,
先
rema
已經
wayan
住在
maki
[位]
sku
都市
heci . |
另一半的原住民已經住在都市。 |
工作
pt’wagan
都市
heci
[虛]
ga
超越
hminas
[位]
sku
部落
alang ,
會
ba
很
balay
吸引
hmuluy
心
inlungan
年輕
mrkyas
人
tayan . |
都市的工作機會比部落多,吸引很多年輕人。 |
買
mbaziy
房子
sali
都市
heci
他們
laha
之後
lga ,
工作
mtyaw ,
結婚
msu’un sku utux b’ni
和
ru
生子
mgla’i
在那
kya . |
他們在都市定居、工作、結婚、生子。 |
[虛]
nanu
所以
ye’asa ,
很多
pyux
原住民
Genzyumin
生
mgla’i
孩子
lla’i
小
tikuy
及
ru
長大
mrkyas
[位]
sku
都市
heci
現在
misu ryax soni . |
所以,現在有許多小原住民在都市出生和長大。 |
ryax tsa’ing
豐收祭
從
aring
七
mpitu
月
byacing/byating
到
tehuk
[位]
sku
八
mspat
月
byacing/byating
每年
utux
年
kayan
[虛]
ga ,
會
mutuw
我們
sami
紀念
tmubun
日子
ryax
豐收祭
tsa’ing
部落
alang
我們
myan . |
每年的七月到八月之間,我們的部落舉行豐收祭。 |
這
hani
[虛]
ku
重要
spyang
非常
balay
日子
ryax
的
na
部落
alang ,
會
mutuw
能
ba
團聚
mssli
全部
kwara
家族
ggluw
也
uzi . |
這是部落最重要的日子,也是每個家族團聚的時刻。 |
在
niya
我們
sami
一起
mgluw
唱歌
m’uwas
和
ru
跳舞
myugi
全部
kwara
在
sku
廣場
inlhuyan ,
慶祝
sp’asun
的
na
果實累累
mbwaxun
所收割
knluh
他們
naha . |
大家在廣場上唱歌和跳舞來慶祝豐收。 |
日子
ryax
年
kayan
這
hani
[虛]
ga ,
一
utux
家
sali
叔叔
mama
我的
mu ,
曾搭
mnluw
飛機
kuki
從
kahun
[位]
sku
台北(地名)
Bnka
來
mwah
這裡
runiy . |
今年,叔叔(舅舅)全家人從台北搭飛機回來。 |
說
kmayan
兄長
bsuyan
我的
mu
男
tmalung
說及
maha , “
在
maki
我們
sami
台北(地名)
Bnka
[虛]
ga ,
最
pyang
我們
myan
想念
snun
非常
balay
[主]
ku
日子
ryax
豐收祭
tsa’ing
的
na
部落
alang . ” |
堂(表)哥說:「我們在台北最懷念的,就是家鄉的豐年節。」 |
s’mlyutux
祭祖
有
kyan
一
utux
祖靈屋
tatak ’lyutux
部落
alang
我們
myan . |
我們的部落有一間祖靈屋。 |
祭祖
s’mlyutux
我們
ta
之時
ga ,
掛
sp’aya
我們
ta
芋頭
sehuy ,
山豬肉
hi bewak nnahi
和
ru
小米
trakis
[主]
ku
門口
blihun
的
na
祖靈屋
takak ’lyutux . |
祭祖時,我們在祖靈屋門口掛上芋頭、山豬肉和小米。 |
從
kahun
虔心
inlungan
呼喊
hmuwaw
[主]
ku
部落
alang
耆老
nbkis
說
maha ,
先祖父
lkawtas
先祖母
lkaki ,
來
uwah
一起
mlaw
分享
mani
所帶之物
innaras
我們
myan . |
部落耆老虔誠地呼喊,招請祖靈分享所帶之物。 |
齊心
mgluw
回應
smyuk
全部
kwara
部落
alang
人
tayan ,
祈求
suyun
他
nya
[虛]
ku
耆老
nukis
說
maha ,
謝謝
mhuway
您們
simuw
非常
balay ,
庇祐
klhangi
我們
sami
又
lozi
[虛]
ki
先祖父
kawtas
先祖母
kaki . |
族人一起呼喊感謝祢,再次祈求先祖父母保佑我們。 |
msu’un utux b’ni
結婚
話
kay
泰雅族
Tayan
[虛]
hiya
[虛]
ga ,
所謂的
son maha
成為一體
ms’utux
[虛]
hiya
[虛]
ga
結婚
msu’un b’ni
[虛]
ma . |
在泰雅語來說,所謂成為一體就是結婚的意思。 |
有
kyan
結婚
msu’un b’ni
一
utux
部落
alang
之時
ga ,
大
rahu
非常
balay
事
yuwaw
之於
nku
整個
kwara
一
utux
家族;氏族
gluw . |
部落裡有人結婚,是整個家族的大事。 |
家
sali
的
na
新郎
mrkyas ptcyahaw
和
ru
新娘
mkrakis ptcyahaw
[虛]
ku
要
musa
結合為一
ms’utux
[虛]
ga ,
預先
mnama
他們
naha
準備;接待
maras
分配的豬肉
sapat bewak
和
ru
小米酒
uwaw Tayan ,
宴請
spkani
他們
naha
所有
kwara
親友
llpyung . |
新郎和新娘兩家要結為一家時,會預先準備山豬肉和小米酒,以宴請所有的親友。 |
新郎
mrkyas ptcyahaw
和
ru
新娘
mkrakis ptcyahaw
[虛]
ku
結合
musa
預先
mnbuw
同心
s’utux lungan
酒
uwaw
泰雅
Tayan
[虛]
ga ,
互相給
pbbay
訂情物
ye’aya msu’un b’ni
相互
ms’syugan
給予
tgluw
福氣
oyat
也
uzi . |
新郎和新娘除了要喝同心酒,還要互相交換結婚定情物。 |
贈送
psalan
說
kmayan
良善
smhelaw
話
kay
的
nku
長老
nbkis
及
ru
會來
wahan
祝福;鼓勵
slokah
也
uzi
那
ku
所有的
kwara
一
utux
族裔
gluw . |
長老預先送他們良善的訓話,所有的家族也會給他們祝福的話。 |
tmasu miru
畢業
今天
soni/kisa
是
ga
日子
ryax
的
na
畢業
tmasu miru
我們
ta . |
今天是我們畢業的日子。 |
學校
pkba’an biru
[虛]
ga ,
邀請
tpihun
他們
naha
長老
binkis
並
ru
來
mwah
幫助
rmaw
我們
sami
辦儀式
sm’lyutux
[主]
ku
成年禮
ryax gaga mrkyas . |
學校請長老為我們舉辦成年禮。 |
招呼
tpihun
我們
sami
[代名詞]
nya
長老
bnkis
來
mwah
比賽
pspung
射箭
smbu pnelu . |
長老讓我們比賽射箭。 |
有
wa
得到
magan
比賽
pspung
[主]
ku
學習
mkbaga
書
biru
[虛]
ga ,
賞賜
’bwan
[代名詞]
nya
戴上
posa
頭飾
sapat . |
通過的學生才能戴上頭飾。 |
祈福
sptubun
我們
sami
[代名詞]
nya
頭
ku
長老
binkis
就像
muwah
勉勵
smhelaw
我們
sami
說
maha ,
要
siki
認真
’ngyat
做事
mtyaw . |
長老為我們祈福,勉勵我們做事要認真。 |
開始
t’aring
唱歌
m’uwas
驪歌
uwas psgayan
之時
lga ,
一
utux
一
utux
[虛]
ku
將出
phtuw
我們
sami
學校
pkba’an biru
且
ru
可以
thuyay
邁向
mskura
新
g’anus
的
na
人生
knxan . |
驪歌響起,我們一個接一個走出學校,邁向新的人生。 |